ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು

     ಹೊಟ್ಟೆ ಹಸಿದಿರುವಾಗ ನಮಗೆ ಆಹಾರ ಬೇಕೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಗತಿ, ಅದು ನಮಗೆ ಎಷ್ಟೇ ಪ್ರಿಯವಾದುದಾಗಿದ್ದರೂ, ನಮಗೆ ಬೇಕು ಅನ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದೇ ಹಸಿವಿನ ಮಹಿಮೆ. ಒಬ್ಬ ಹಸಿದಿರುವವನ ಮುಂದೆ ಒಣ ಉಪದೇಶ ವ್ಯರ್ಥ. ಬಲವಂತವಾಗಿ ಅವನಿಗೆ, ಅದು ಎಷ್ಟೇ ಉನ್ನತವಾದ ವಿಚಾರವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹೇಳತೊಡಗಿದರೆ ಹೇಳುವವನಿಗೆ ಒದೆ ಬಿದ್ದಾವು ಅಥವ ಹಸಿದವನು ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಂಬಿ ಕಿತ್ತಾನು! ಆದರೆ ಒಮ್ಮೆ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿತೋ, ಮುಗಿಯಿತು! ನಮಗೆ ಬೇಕಾದುದು, ಬೇಡವಾದುದೂ ಎಲ್ಲವೂ ನಮಗೇ ಬೇಕು ಎಂದು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ. ಇಷ್ಟೇ ಆದರೆ ಏನೂ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಲ್ಲ. ನಮಗೆ ಬೇಕು, ಆದರೆ ಅದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಬೇಡ ಎನ್ನುವ ಭಾವ ಉಂಟಾದರೆ? ಅದೇ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು! ತಿಂದ ಆಹಾರವನ್ನು ಜೀರ್ಣಿಸುವ ಕಿಚ್ಚು ಒಂದಿದೆ, ಅದನ್ನು ವೈಶ್ವಾನರ ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಅದು ಪಚನಕ್ರಿಯೆಗೆ, ಆ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಿತಕಾರಿ. ಆದರೆ ಹೊಟ್ಟೆಗೇ ಕಿಚ್ಚು ಬಿದ್ದರೆ, ಆ ಕಿಚ್ಚು ನಮ್ಮನ್ನಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇತರರನ್ನೂ ಸುಡುತ್ತದೆ. ಆ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರೂ ಇದೆ, ಮತ್ಸರ! ಡಿವಿಜಿಯವರು "ಹೊಟ್ಟೆಯೊಂದರ ರಗಳೆ ಸಾಲದೆಂದೇನೋ ವಿಧಿ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚಿನ ಕಿಡಿಯ ನೆಟ್ಟಿಹನು ನರರೊಳ್| ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿದ ತೋಳ ಮಲಗೀತು; ನೀಂ ಪೆರರ ದಿಟ್ಟಿಸುತ ಕರುಬುವೆಯೋ ಮಂಕುತಿಮ್ಮ||" ಎಂದಿರುವುದು ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಆಗಿದೆ. 

     ನನ್ನಲ್ಲಿ ಇರದಿರುವುದು ಅವನಲ್ಲಿ ಇರಬಾರದು; ನನಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು- ಅದು ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಿರಬಹುದು, ಅಂತಸ್ತಿರಬಹುದು, ಅಧಿಕಾರವಿರಬಹುದು, ಹೆಸರು ಇರಬಹುದು- ಅವನಲ್ಲಿ ಇರಲೇಬಾರದು ಎಂದು ಬಯಸುವಂತೆ ಮಾಡುವುದೇ ಈ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು! ನಾನು ಎಷ್ಟೋ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅವನಿಗಿಂತ ಮುಂದೆ ಇರಬಹುದು, ಆದರೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅವನು ಮುಂದುವರೆದರೆ ನನಗೆ ಹೊಟ್ಟೆ ಉರಿಯುವಂತೆ ಅನುಭವ ಉಂಟುಮಾಡುವುದೇ ಈ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು. ನನ್ನ ಒಂದು ಕಣ್ಣು ಹೋದರೂ ಪರವಾಗಿಲ್ಲ, ಎದುರಾಳಿಯ ಎರಡು ಕಣ್ಣೂ ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದು ಬಯಸುವುದನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ಎದುರಾಳಿಯ ಸರ್ವನಾಶವಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾನಾ ವಿಧದ ತಂತ್ರ ಕುತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡುವವರಿಗೇನೂ ಕಡಿಮೆಯಿಲ್ಲ. ಅವರು ಏಕೆ ಹಾಳಾಗಬೇಕು? ಅವರು ಏಕೆ ತೊಂದರೆಗೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕು? ಅದರಿಂದ ಇವರಿಗೆ ಏನು ಲಾಭ? ಏನೂ ಲಾಭವಿಲ್ಲ. ಅವರ ಕಷ್ಟ-ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಅನುಭವಿಸುವ ವಿಕೃತ ಆನಂದವೇ ಇವರಿಗಾಗುವ ಲಾಭ. ಇದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಧಃಪತನಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯುವ ಮಾರ್ಗವಲ್ಲದೆ ಮತ್ತೇನು? ಮನುಷ್ಯನ ಅನೇಕ ಗುಣವಿಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಕೆಡುಕನ್ನೇ ತರುವ ಏಕೈಕ ಗುಣವೆಂದರೆ ಅದು ಈ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು ಮಾತ್ರ.

ಕೋಪಿಷ್ಠರೊಡನೆ ಬಡಿದಾಡಬಹುದು

ಅಸಹನೀಯವದು ಮಚ್ಚರಿಗರ ಪ್ರೇಮ|

ಪರರುತ್ಕರ್ಷ ಸಹಿಸರು ಕರುಬಿಯುರಿಯುವರು

ಉದರದುರಿಯನಾರಿಸುವವರಾರು ಮೂಢ|| 

     ಕೋಪಿಷ್ಠರೊಡನೆ ಏಗಬಹುದು, ಮೂರ್ಖರೊಡನೆ ಸ್ನೇಹ ಮಾಡಬಹುದು, ಸಂಕೋಚ ಸ್ವಭಾವದವರೊಡನೆ ಮೌನವಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಮತ್ಸರಿಸುವವರ ಜೊತೆ ಬಾಂಧವ್ಯ ಹೊಂದಿರುವುದು, ಸರಸ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದೂ ಸಹ ಅಪಾಯಕಾರಿಯೇ ಎಂಬುದು ಅನುಭವಿಗಳ ಮಾತು. ಏಕೆಂದರೆ ಮೇಲೆ ಕಾಣುವಂತೆ, ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಅವರು ಇರುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಒಳಗಿರುವ ವಿಷಸರ್ಪ ಯಾವಾಗ ಕಚ್ಚಲಿ ಎಂದು ಒಳಗೊಳಗೇ ಬುಸುಗುಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಮತ್ಸರದಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿ ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದು ಅವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರೀತಿ ನಿಜವಾಗಿ ಕುರುಡಲ್ಲ, ಮತ್ಸರ ಕುರುಡಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದು ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಕಾಣಲು, ಅರಿಯಲು ಇಚ್ಚಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಇತರರ ಕೆಡುಕಿಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುವ ಅದು ಮುಂದೊಮ್ಮೆ ತಿರುಗುಬಾಣವಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆಂಬ ಅರಿವು ಅದಕ್ಕಿರುವುದಿಲ್ಲ.

     ಶ್ರೀರಾಮ ರಾಜನಾಗಿಬಿಡುತ್ತಾನೆ, ಭರತನಿಗೆ ಅವಕಾಶ ತಪ್ಪುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೈಕೇಯಿಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು ರಾಮಾಯಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪಾಂಡವರು ರಾಜ್ಯ-ಕೋಶಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬಾರದು, ಅವರಿಗೆ ಸೂಜಿಮೊನೆಯಷ್ಟೂ ಭೂಮಿ ಸಿಗಬಾರದು ಎಂಬ ದುರ್ಯೋಧನನ ಮತ್ಸರ ಮಹಾಭಾರತಕ್ಕೆ ನಾಂದಿಯಾಯಿತು. ಪೃಥ್ವೀರಾಜ ಜಯಚಂದ್ರನ ಮೇಲಿನ ಮತ್ಸರದಿಂದ ಮಹಮದ್ ಘೋರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದ ಭಾರತ ಅನೇಕ ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಆಕ್ರಮಣಕಾರರ ದಾಸ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕಾಯಿತು. ಇಂದಿನ ನಿಜಜೀವನದ ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತದ ಕಥೆಗಳಿಗೂ ಮತ್ಸರವೇ ಮೂಲಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿರುವ ಅನೇಕ ಟಿವಿ ಧಾರಾವಾಹಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ಸರವನ್ನು ವೈಭವೀಕರಿಸಿ ಇತರರನ್ನು ಹೇಗೆ ಹಾಳು ಮಾಡಬೇಕು, ಹೇಗೆ ತುಳಿಯಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾ ಋಣಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ನೀರೆರೆಯುತ್ತಿರುವುದು ವಿಷಾದಕರ. ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹತ್ಯೆಯಂತಹ ಭೀಕರ ಕೃತ್ಯಗಳಲ್ಲೂ ಜಾತಿ, ವಿಚಾರ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರೇರಿತ ಮತ್ಸರಗಳೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ನ್ಯಾಯ, ಮಾನವೀಯ ಅಂಶಗಳು ಮೂಲೆಗುಂಪಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಕಳವಳಕಾರಿ ಸಂಗತಿ. ಮಹದಾಯಿ ನೀರಿನ ವಿವಾದದ ವಿಷಯವೂ ಸಹ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಲಾಭದ ಸಲುವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪರ-ವಿರೋಧದ ಹೋರಾಟಗಳಲ್ಲೂ ಸಹ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಯಾರಿಗೋ ನಷ್ಟ ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಅಥವ ಲಾಭ ಗಳಿಸುವುದೇ ಪ್ರಧಾನ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಾದರೂ ಪಕ್ಷಾತೀತವಾಗಿ ವರ್ತಿಸುವ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲೂ ಕಾಣದಿರುವುದು ಸಮಸ್ಯೆಯ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಿದೆ. ಪರಸ್ಪರರ ಮತ್ಸರ ವಿವೇಕವನ್ನು ನುಂಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ.

     ತನ್ನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗುವ, ನಂಬಿಕೆ ದ್ರೋಹವಾಗುವ ಕಲ್ಪನೆಯೇ ಅನೇಕ ಅನಾಹುತಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಅತ್ತೆ, ಸೊಸೆಯರ ನಡುವೆ ವೈಮನಸ್ಯಕ್ಕೆ, ತಮ್ಮನೋ, ತಂಗಿಯೋ ಜನಿಸಿದಾಗ ಮೊದಲ ಮಗುವಿಗೆ ಅದರ ಮೇಲಿನ ಮುನಿಸಿಗೆ, ಗಂಡ-ಹೆಂಡತಿ ಅಥವ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ನಡುವಣ ಕಲಹಗಳಿಗೆ ಮತ್ಸರ ಕಾರಣ. ಮತ್ಸರ ಒಮ್ಮೆ ಆವರಿಸಿತೆಂದರೆ ಸದ್ಗುಣಗಳಿಗೆ ಗ್ರಹಣ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ, ಎಲ್ಲವೂ ತಪ್ಪಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ, ಇನ್ನೊಬ್ಬರನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನೋಡುವ ನೋಟಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ಪರಸ್ಪರರಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷ ಭುಗಿಲೇಳುತ್ತದೆ. ಕಾಳ ಮತ್ಸರದ ಚೇಳು ಕುಟುಕಿಬಿಟ್ಟರೆ ವಿಷ ಬ್ರಹ್ಮರಂಧ್ರದವರೆಗೂ ಏರಿಬಿಡುತ್ತದೆ.

     ಆಳವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸಿದರೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು ಕೀಳರಿಮೆಯಿಂದ ನರಳುವವರ ಕಾಯಿಲೆಯೇ ಸರಿ. ಅದು ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರಿಯದೇ ಬೇರೆಯವರು ಹೆಚ್ಚು ಮುಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರವೆಂದರೆ ಮೊದಲು ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವು ಇಷ್ಟಪಡುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು. ಇತರರನ್ನು ನಮ್ಮನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಅಳತೆಗೋಲನ್ನಾಗಿಸುವ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಮೊದಲು ಬಿಡಬೇಕು. ಮತ್ಸರದ ಬೀಜಗಳು, ಮೊಳಕೆಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಒಳಗಿಂದ ತೆಗೆದುಬಿಡಬೇಕು. ನಂತರ ನಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವಂತದ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಪ್ರಗತಿಯ ಕಡೆಗೆ ವಿನಿಯೋಗಿಸಬೇಕು. ಆಗ ನಾವು ಇತರರು ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ಸರ ಪಡುವಂತಹವರಾಗುತ್ತೇವೆ, ಅರ್ಥಾತ್ ನಾವು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತೇವೆ. ಕಬ್ಬಿಣವನ್ನು ತುಕ್ಕು ತಿಂದು ಹಾಕುವಂತೆ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು ನಮ್ಮ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ. ನಾವು ಯಾರ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ಸರಿಸುತ್ತೇವೆಯೋ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡವರೆಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ.

     ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚು ನಮ್ಮ ಒಳಗಿನ ಕಲ್ಮಶ. ಅದನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿಕೊಂಡರೆ ನಾವು ಮುಂದೆ ಸಾಗುತ್ತೇವೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಜಾರುತ್ತೇವೆ. ನಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಇತರರಿಗೆ ಕೇಡು ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಬಳಸದೆ, ಬೇರೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಬಳಸಿದರೆ ನಮಗೆ ನಾವೇ ಉಪಕಾರ ಮಾಡಿಕೊಂಡಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈ ವೇದಮಂತ್ರ ನಮ್ಮನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಲಿ: ಏತೇ ಅಸ್ಯಗ್ರಮಾಶವೋsತಿ ಹ್ವರಾಂಸಿ ಬಭ್ರವಃ | ಸೋಮಾ ಋತಸ್ಯ ಧಾರಯಾ || (ಋಕ್.೯.೬೩.೪). ಅರ್ಥ: ಕ್ರಿಯಾಶಾಲಿಗಳು, ನಿಷ್ಕಲ್ಮಶಚರಿತ್ರರಾದವರು, ತಪ್ಪು-ಸರಿಗಳನ್ನು ವಿವೇಚಿಸಿ ನಡೆಯುವವರು ಧರ್ಮಜೀವನ ಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಕುಟಿಲತನದ, ಕೊಂಕುನಡೆಯ, ವಕ್ರವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ದಾಟಿ ಮುನ್ನಡೆಯುತ್ತಾರೆ. 

-ಕ.ವೆಂ.ನಾಗರಾಜ್.